HET VOEDINGS-TECHNISCH LUIK : deel 1Zuur-Base, Evenwicht in het vogellichaam

NUTTIGHEID VAN OPTIMAAL ZUUR-BASE EVENWICHT IN HET VOGELLICHAAM

OF : HET BELANG VAN SILICIUMRIJKE GROENTEN BIJ JEUGDRUIENDE VOGELS EVENALS BIJ REMEDIËRING VAN VERENPIKKEN BIJ NESTVLIEDENDE VOGELS.

Referentie-onderwerp : De Witte Spreeuwen-Jaargang 57, nr 9, vraag over aardappel.

----------------------------------------------------------------------------------

De aardappel is één van die voedingselementen die meestal een stuk onderschat worden.
Wat valt er over de samenstelling en werkzaamheid van aardappel te zeggen :

1. Koolhydraten : Aardappel is uitgesproken zetmeelrijk, met twee types zetmeelfracties waarvan de ene opgemaakt is uit breed vertakte glucosestructuren, de andere uit een niet vertakte keten van glucosemoleculen. Zeg maar “enerzijds een groot deel langdurige energie, anderzijds aangevuld met een kleiner deel vluggere energie”.

2. Eiwitten : Aardappel beschikt in zijn eiwitfractie net als boekweit en raapzaad, over een aminozurenpatroon dat vooral voor ruiende vogels uitgesproken interessant is, omwille van de weinige residu’s die uit de eiwitverwerking in de darmen achterblijven. Voor zaadetende vogels in de jeugdrui is het doorgaans aangewezen de fractie dierlijke eiwitten in de opfok te halveren, en verder aan te vullen met een passende fractie plantaardig eiwit, bvb uit boekweit(meel) of aardappel.

3. Vitaminen : Aardappelen die geteeld zijn op gezonde, niet-uitgeputte grond, zijn in ongekookte toestand doorgaans zeer rijk aan wateroplosbare vitaminen, vooral C en een gamma uit het B-complex.

4. Mineralen : Verder is aardappel, afhankelijk van de variëteit en teeltwijze, vrij rijk aan mineralen als kalium, magnesium, fosfor, zwavel, natrium, zink en kiezelzuur (organisch silicium)

Wat betreft de vaker gehoorde opmerking dat verstrekking van aardappel een remmend of remediërend effect heeft op de neiging tot vederpikken, kan verwezen worden naar de werkzaamheid van ruime aanwezigheid van organisch silicium in aardappel, want aardappel neutraliseert metabole zuren.

Met andere woorden : net zoals ondermeer ook rauwe ui, corrigeert aardappel het scheefgetrokken zuur-base evenwicht van de stofwisseling op zeer positieve en doeltreffende wijze.

Het zuur-base evenwicht in het lichaam is één van de meest kritische factoren voor een alerte lichaamsconditie en weerstand. Tijdens chemische reacties in de stofwisseling worden voortdurend zure eindproducten gevormd, de zogenaamde metabole zuren, niet te verwarren met effecten en werking van vrije zuren dewelke elk vogellichaam hard nodig heeft voor onder meer conditionering van het darmslijmvlies, en verder voor tal van complexe processen binnen de stofwisseling.

Door een negatieve zuur-base balans wegens belastende stofwisselingsresidu’s als bijvoorbeeld urinezuur, worden zowel de alkalische buffer bicarbonaat als diverse alkaliserende mineralen uit vooral het bindweefsel weggeroofd. Organisch silicium uit aardappel (en tevens bvb massaal ook uit heermoes en brandnetel) bespoedigt in geval van onevenwichten het herstel van de lichaamschemie. Silicium
uit brandnetel en heermoes werkt tegelijk de-kristalliserend op eventueel afgezette uraten (als gevolg van een overmaat aan onverwerkte eiwitten uit opfokvoer - vooral eiwitten afkomstig van zoogdieren - in eerste instantie melkeiwit).

Kleine schommelingen in de pH-waarde van het bloed kunnen drastische veranderingen van het metabolisme in de cellen tot gevolg hebben en zo storingen veroorzaken. Storingen die op termijn eveneens leiden tot mineralentekorten, en vervolgens zichtbaar minder vitaliteit van de vogels. Geleidelijk groeiend lichamelijk ongemak volgt onveranderlijk. Wat uiteindelijk resulteert in een hardnekkig-chronische ziektebeelden van meerderlei aard.

Net zoals ondermeer ook ui, is halfdoorkookte aardappel dus zonder meer een opsteker voor vogels wiens spijsvertering tijdens de opfok en rui bijkomend zwaar belast wordt door de aanwezigheid van massale fracties van de goedkoopste gepurifieerde suikers. Goedkope suikers zoals ze vanuit commerciële overwegingen terug te vinden zijn in meerdere merken commercieel eivoer. Merknamen kunnen uiteraard niet luidop genoemd worden. Tegelijkertijd lijkt het uitermate onwaarschijnlijk dat de respectieve bedrijfsingenieurs niet zouden op de hoogte zijn van de termijneffecten van goedkope suikertoevoegingen aan bepaalde commerciële eivoeders.

Halfgekookte aardappel kan in deze context een nuttig supplement op het zachtvoerdieet zijn, zowel voor zaadeters als zachtvoereters zoals spreeuwen en aanverwante. Fokkers van fruit- en zachtvoereters weten overigens dat ook rozijnen  en  abrikozen   zeer  goed  scoren   op  de  ontzuringstabel.

Naast aardappel en ajuin zijn er andere voedingselementen die in het lichaam basenoverschotten aanleveren welke vooral in onze westerse
“suikerminnende cultuur” zeer nuttig en belangrijk zijn voor een goede gezondheid :
Met grote voorsprong op de eerste plaats staat :

1. Knolselder, komkommer, en verder
2. Gedroogde abrikozen, rozijnen, mango
3. Rammenas, rode biet
4. Watermeloen, gedroogde vijgen
5. Zwarte aalbessen, braambes, blauwe bosbes
6. Lijsterbes, rozebottels
7. Look, ajuin, aardappel
8. Appel, banaan
9. Selderij, spinazie, andijvie, witloof
10. Sla, tomaat, rode paprika, pompoen + rauwe groenten algemeen

Komkommer en knolselder zijn dé absolute ontzuur-ders. De 1e voor 's zomers, de 2e voor winterkwekers. Samen met een 50-50 mix van brandnetel/heermoes(thee), tevens geschikt voor zachtvoereters.

Een anekdote als afsluiter :
Als kinderen gingen zowel mijn broer, mijn zus als ikzelf dagelijks een tweetal rauwe aardappelen “pikken” toen mijn moeder ’s middags aan het schillen was.
Thuis hadden we een kruidenierszaak, en dus “een winkel vol snoep”. Met andere woorden, als kinderen hadden we dagelijks veel te veel suiker in ons maagje. Op één of andere manier werden we als een magneet ’s middags elke keer naar de rauwe aardappelen getrokken, ook al is er verder nooit iemand geweest die ze ons uitdrukkelijk aanbood of aanraadde. Want rauwe aardappelen eten, dat was immers “iets wat niet gedaan werd”. En toch die “aardappelhonger”, op een maagje vol snoep.

Vandaag eet ik nog regelmatig rauwe aardappel. Zo ook mijn kinderen. Maar ja, wij zijn dan ook een gezin van “rare mensen” die zelfs alle dagen… klei eten. Het lichaam kan immers op dagelijkse basis uit klei, op nuttige wijze mineralen als calcium, magnesium, ijzer gebruiken om het bloed te alkaliseren. Zoals de boer bijvoorbeeld kalk gebruikt om verzuurde grond weer alkalisch te maken. Maar dat is toch weer een ander verhaal.


Tekst : IWJ Lievens
Tekstbewerking : Lester Lievens

Bronverwijzingen :
- Bushinsky DA. Metabolic alkalosis decreases bone calcium efflux by suppressing osteoclasts and stimulating osteoblasts. Am J Physiol 1996;271:F216 –22.
- Pak CY, Fuller C, Sakhaee K, Preminger GM, Britton F. Long-term treatment of calcium nephrolithiasis with potassium citrate. J Urol 1985;134:11–9.
- Preminger GM, Sakhaee K, Skurla C, Pak CY. Prevention of recurrent calcium stone formation with potassium citrate therapy in patients with distal renal tubular acidosis. J Urol 1985;134:20 –3.
- Sharma AM, Kribben A, Schattenfroh S, Cetto C, Distler A. Salt sensitivity in humans is associated with abnormal acid-base regulation. Hypertension 1990;16:407–13.
- Frassetto L, Morris RC Jr, Sellmeyer DE, Todd K, Sebastian A. Diet, evolution and aging—the pathophysiologic effects of the postagricultural inversion of the potassium-to-sodium and base-to-chloride ratios in the human diet. Eur J Nutr 2001;40:200 –13.
- Mickleborough TD, Gotshall RW, Kluka EM, Miller CW, Cordain L. Dietary chloride as a possible determinant of the severity of exerciseinduced asthma. Eur J Appl Physiol 2001;85:450–6.
- Sebastian A, Harris ST, Ottaway JH, Todd KM, Morris RC Jr. Improved mineral balance and skeletal metabolism in post-menopausal women treated with potassium bicarbonate. N Engl J Med 1994;330:1776–81.
- Kraske Eva-Maria, Doctor, Säure-Basen-Balance, 2009